Về nhuộm: Củ nâu

Củ nâu là loại củ mọc dại rất nhiều trong rừng hay núi, rất dễ kiếm, màu lại bền. Chính vì vậy dần dần vải nhuộm củ nâu ngày càng trở nên phổ biến, nhất là khu vực đồng bằng Bắc Bộ.

Để nhuộm củ nâu cũng cần băm nhỏ củ nâu trước để màu thoát ra được tốt hơn. Sau khi băm nhỏ thì có thể đun củ nâu lấy nước nhuộm, tuy nhiên phương pháp này thường ko làm củ nâu ra hết được màu nên chỉ sử dụng khi cần nhuộm luôn. Còn cách chiết màu tốt nhất là ngâm củ nâu với nước và ủ đó trong thời gian dài, với phương pháp này thùng nước củ nâu có thể để được cả năm không hỏng.

^{Phương pháp đun và ủ lạnh}

Màu củ nâu có đặc tính rất khác với các màu nhuộm khác đó là màu sau khi nhuộm sẽ lên màu dần theo thời gian hoặc lên màu theo ánh nắng lúc phơi vải, vì vậy nên cũng tạo thành 2 cách phơi vải khác nhau:

— Phơi vải dưới ánh nắng: Vải nhuộm củ nâu khi gặp nắng sẽ lên màu rất nhanh, phần không được nắng chiếu vào thì màu lại rất nhạt, vậy nên với phương pháp phơi này sẽ cần trọn ngày có nắng và trải phẳng tấm vải nhuộm củ nâu ở nơi thoáng đãng để nắng có thể chiếu đều trên bề mặt tấm vải. Mặt vải được nắng chiếu vào sẽ có màu đậm, còn mặt úp xuống sẽ có màu nhạt, nếu muốn 2 mặt đều đậm sẽ cần lật vải để 2 mặt đều được chiếu sáng trước khi vải khô.

— Phơi vải trong bóng râm: khi không có không gian rộng để trải phẳng vải hoặc gặp khoảng thời gian mưa nhiều ít ngày nắng thì có thể phơi vải trên dây bình thường nhưng phơi trong bóng râm. Tốt nhất nên phơi vào ngày mưa hoặc nồm để không khí có độ ẩm cao, vải sẽ khô từ từ làm màu lên chậm nhưng sẽ đều, không bị vệt loang.

^{Vải được phơi trải phẳng và 2 độ đậm khác nhau của mặt tiếp xúc nắng và không tiếp xúc}

^{Phơi vải trong bóng râm}

Sau khi phơi khô, màu vải có thể vẫn sẽ chỉ lên được 80 đến 90% sắc độ, phần còn lại sẽ cần thời gian (tầm vài tuần) để sắc nâu có thể lên được hết. Củ nâu còn cái hay ấy là chỉ từ một loại nguyên liệu nhưng lại có thể cho ra rất nhiều tông màu khác nhau. Trong đó tông nâu cam và nâu đậm là phổ biến nhất. Ngoài ra củ nâu nếu có thể chọn được những củ già, thì khi nhuộm có thể lên được tông nâu đỏ. Màu củ nâu rất dễ bị tác động bởi kim loại, vậy nên khi nhúng bùn, tùy vào hàm lượng kim loại nặng trong bùn mà sẽ cho ra các tông màu khác nhau: có thể là màu nâu đất, màu ghi, thậm chí là nâu tím. Nhuộm củ nâu nhúng bùn nhiều lần cũng có thể ra được màu đen, nhưng màu này ko phải đen thuần mà vẫn sẽ có ánh nâu. Màu này cũng đc sử dụng khá phổ biến trong các trang phục hàng ngày, đặc biệt là quần hay váy đụp của người làm nông.